در صورتی که فردی بدون آزادی و اراده خود معامله اکراهی یا اجباری منعقد کند ، شرایط حقوقی متفاوتی خواهد داشت.
یکی از مهمترین شرایط اساسی صحت معامله این است که طرفین قرارداد رضایت خود را به صورت واضح و مشخص بیان کنند.
این موضوع نتیجه اصل حاکمیت اراده و آزادی در قراردادها است.
در صورتی که فردی بدون آزادی و اراده خود معامله ای را منعقد کند، شرایط حقوقی متفاوتی خواهد داشت.
معامله اکراهی قراردادی است که در آن شخص تحت تاثیر تهدید، قرارداد را امضا کند. در واقع در این معامله، تهدیدی صورت می گیرد که آنچنان موثر است که باعث می شود فرد از جان و مال و ناموس و آبروی خود بترسد و برای حفظ آنها اقدام به بستن قرارداد کند.
در اینکه چه تهدیدی موثر می باشد عوامل مختلفی اثرگذار است مثل سن ، شخصیت و زن و مرد بودن و و مواردی از این دست.
این موضوع در ماده ۲۰۲ قانون مدنی نیز مورد اشاره قرار گرفته و در مورد اکراه آمده است: " اکراه به اعمالی حاصل می شود که موثر در هر شخص با شعوری بوده و او را نسبت به جان یا مال یا آبروی خود تهدید کند به نحوی که عادتاً قابل تحمل نباشد."
اگر شخصی با اکراه اقدام به انعقاد معامله ای کند، چنین قراردادی غیرنافذ است. علت غیر نافذ بودن این قرارداد این است که فرد در این حالت قصد بستن قرارداد را حتی به واسطه تهدیدی که شده و شرایطی که در آن قرار گرفته است را دارد اما برای این کار رضایت ندارد.
نتیجه نداشتن رضایت برای بستن معامله، عدم نفوذ قرارداد است. عدم نفوذ قرارداد باعث می شود بعد از اینکه شرایط اکراهی از بین رفت، شخصی که اکراه شده است بتواند با رضایت درباره اینکه می خواهد معامله ای که بدون رضایت بسته است را بپذیرد یا رد کند، تصمیم بگیرد .
در شرایطی که اکراه شونده به طور کلی فاقد اراده باشد، معامله باطل و مشمول موارد بطلان قرارداد است.
منبع: نورنیوز
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم وَالعَن اَعدَائَهُم اَجمَعین