پرسش 1:
سنديت دعای عکاشه، حزب البحر، چهل کليد، هفت هيکل، شش قفل و نظاير آن چگونه است؟ اثرات و خواص آن معتبر است؟ خواصی که برای آيات و سوره های قرآن بيان می شود معتبر است؟ کتابها و منابعی که در اين خصوص نگاشته شده اند قابل اعتماد و معتبر هستند؟
شرح : سنديت دعای عکاشه، حزب البحر، چهل کليد، هفت هيکل ، شش قفل و نظاير آن چگونه است؟ اثرات و خواص آن معتبر است؟
پاسخ:
پرسشگر گرامی با سلام و تشکر از ارتباطتان با مرکز ملی پاسخگويی به سوالات دينی.
1- عکاشه : دعايی به اين نام در منابع روایی و کتاب های ادعيه از معصومين روايت نشده و در هيچ کتابی دعایی بدين نام نيافتيم تا در مورد صحت و قوت و ضعف و آثار و فوايد آن سخن بگوييم.
2- حزب البحر : در روايات اسلامی ما، راجع به اين دعا اشاره ای نشده است؛ بلکه طرفداران سحر و جادو بر اساس بيان يک عارف نمای عارف مسلک، به نام شاذلی، آن را ساخته و در اينترنت پخش نموده اند و اين، مورد تأييد ما نيست. بهتر است حضرت عالی برای رفع مشکلات و بر آورده شدن حاجات و...، به دعاهای معروف موجود در مفاتيح الجنان حاج شيخ عباس قمی مراجعه نماييد و از دعاهای ساختگی و سفارشی چنين افرادی، به طور جدی پرهيز نماييد.
3- چهل کليد: اين دعا هم سند ندارد و در منابع روایی معتبر چنين دعایی نيست. خواص عجيب و غریبی که به آن نسبت داده اند، هيچ مبنا و اساسی ندارد.
اين دعا در اينترنت به وفور يافت می شود، ولی در هيچ سايت و وبلاگی برای آن سند ذکر نشده و ظاهرا از ساخته های خناسان است تا بدين وسيله کم کم دين و اعتقاد مردم را سست جلوه دهند.
خوب است از دعاهای معتبر و دعاهای مفاتيح الجنان و صحيفه سجاديه و دعاهایی که سند معتبر داشته و به تاييد عالمان حديث شناس رسيده، استفاده فرماييد.
4- شش قفل: چنين دعایی در منابع معتبر نيامده است و صرفا در برخی از منابع دسته چندم بيان شده كه قابل استناد و اعتبار نيستند. و خواصی هم که برايش می آورند کاملا ساختگی است.
5- هفت هيکل: اين دعا هم در منابع معتبر نيامده است و صرفا در اينترنت آمده است كه قابل استناد و اعتبار نيستند و خواصی هم که برايش آوردند کاملا ساختگی است. متاسفانه جهت استفاده فرقه های انحرافی ساخته شده است و چيزهای عجيب و غريبی برايش نوشته اند.
در کل تمام دعاهايی که شما به آن اشاره کردید هيچ سند و اعتباری ندارند و بيشتر جهت منافع شخصی و سرگرم کردن کردن مردم و دور شدن از دعاهای اصيل نگاشته اند. لذا سعی کنيد به دعاهای اصيل و معتبر مراجعه کنيد.
پرسش 2:
خواصی که برای آيات و سوره های قرآن بيان می شود معتبر است؟ کتابها و منابعی که در اين خصوص نگاشته شده اند قابل اعتماد و معتبر هستند؟
پاسخ:
در کتب تفسيری شيعه، روايات زيادی در مورد فضيلت سوره های قرآن، خصوصاً قبل از بيان تفسير هر سوره، بيان شده است.
نظر مشهور دانشمندان علوم قرآنی در مورد اعتبار اين گونه روايات اين است که برخی (نه همه) سند صحيحی ندارند؛ ولی اگر کسی براي رجا، يعنی قصد ثواب به روايات عمل کند، به او ثواب می رسد. گفته اند كه اسناد همه روايات، روی هم رفته، چندان قابل اعتماد نيست. (1)
همچنين ثواب زيادی که برای اعمال در روايات آمده، از باب تفضل الهی است. چنين نيست که هر کس سوره ای را خواند، حتماً به خواص و آثار آن برسد.
اما ثوابها و فضايلی که براي برخی عبادات، اذکار و ادعيه و خاصه قرائت سوره های قرآن در مفاتيح الجنان يا تفاسير و يا ساير کتب و روايات ذکر شده، ناظر به عباداتی است که به شکل اکمل و اتم انجام گيرد و آداب و شرايط آن محقق گردد.
بنابراين، مقصود از رواياتی که آثار خاصی را برای برخی از اعمال از جمله قرائت بعضی از سوره ها ذکر کرده اند، اين نيست که فلان عمل «علت تامه» آن اثر است؛ بلکه مقصود، اقتضای اثر است. ولی اگر مانعی بر سر راه آن قرار گيرد، توان تأثير را نخواهد داشت.
آيت الله مکارم شيرازی در اين زمينه می گويند: اين فضيلت ها برای کسانی نيست که تنها الفاظ آن را بخوانند و مفاهيم آن را فراموش کنند.
اما در مورد نمونه هايی که بيان کرديد، فضيلت ها برای سوره های نامبرده در تفاسير معتبر نيامده است؛ مثلاً در مورد سوره نور آمده:
از آن جا که در اين سوره سفارش های بسيار در مورد رعايت عفت و پاکدامنی توسط عموم مؤمنان و خصوصاً زنان صورت گرفته، در روايات نسبت به آموزش و قرائت اين سوره توسط زنان، تأکيد بسيار آمده است. (2)
در اين زمينه نمی شود کتاب خاصی را تأييد يا تکذيب کرد. البته صحت يا عدم صحت خواصی که برای قرآن ذکر کرده اند، کاری به اصل وجودی قرآن ندارد و ثواب واقعی سر جای خودش وجود دارد و نيز رتبه سفارشات اهل بيت نسبت به تلاوت و قرائت قرآن پايين نمی آيد.
شما در اين زمينه می توانيد به کتاب «تفسير مجمع البيان» علامه طبرسی يا «تفسير نمونه» آيت الله مکارم در آغاز سوره ها مراجعه نماييد.
پی نوشت ها:
1. مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج 9، ص 297، ناشر دار الكتب الإسلامية، چاپ تهران، سال 1374 ش، نوبت اول.
2. قرائتی، محسن، تفسير نور، مرکز فرهنگی درس هايی از قرآن، تهران، 1383 ش، چاپ يازدهم، ج 8، ص 141.
پرسش 3:
به غير از مفاتيح الجنان و زادالمعاد آيا منبع معتبر ديگری مبتنی بر احاديث و روايات صحيح در باب ادعيه و اذکار نافع و سريع الاجابه وجود دارد؟ لطفا راهنمايی بفرماييد؟
پاسخ:
دعا نيز مانند اذکار، آداب مخصوص به خود را دارد. اگر چه خدا را به هر زبان و درهر زمان می توان ياد کرد و نيازهای روحی و معنوی و مادی خود را از او درخواست کرد، اما بهترين خواسته ها، دعاهايی هستند که از ائمه معصومين ذکر شده اند. البته بسته به اثر دعا و نيز نوع نيازی که داريم، دعای مخصوصی توصيه شده است. کتب ادعيه ما پر از دعاهای مأثوره است و برای هر زمانی، دعای ويژه ای گفته شده است؛ مثلاً در ماه مبارک رجب، دعاهای ماه مبارک رجب مناسبترین محسوب می شود. لازم است بدانيد هر دعايی را در زمان خودش می توان به قصد ورود خواند؛ ولی در غير زمان خودش، بايد به قصد ثواب و رجا خواند.
خلاصه پاسخ ما اين است که بهترين دعاها، دعاهايی است که از ائمه معصومين نقل شده و در کتاب های معتبر دعا ذکر شده‌اند.
بنابراين، خوب است از دعاهای مستندی که در منابع معروف و معتبر آمده، استفاده نماييد، مانند کتاب های ذيل:
مفاتيح الجنان، مصباح المتهجد (شيخ طوسی)، مصباح (كفعمی)، بلد الامين (كفعمی)، مهج الدعوات (سيد بن طاووس)، صحيفه سجاديه، مفاتيح نوين (آيت الله مكارم)، المراقبات (ميرزا جواد ملكی تبريزی)، زاد المعاد، جمال الاسبوع (سيد بن طاووس) و ... .
البته خواندن دعاهايی كه مضمون خوبی دارند، اگرچه دارای سند قوی نباشند، به قصد رجا و به اميد مطلوبيت، اشكال ندارد.
نقل شده از سایت مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی به نشانی زیر
https://www.pasokhgoo.ir/node/47629
سایت پاسخگویان هم سند معتبری برای دعای عکاشه ذکر نکردن و همین پاسخ رو دادند. سایت پاسخگویان به نشانی زیر
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّـل فَـرَجَهُم
#دعای عکاشه
#سند دعای عکاشه
#دعای حزب البحر
#دعای چهل کلید
#دعای هفت هیکل
#دعای شش قفل