مشاوره
پرسش: در کدام آیه قرآن کریم به اهمیت مشورت اشاره شده است؟ و اهمیت مشاوره و مشورت در اسلام به چه میزان است؟
پاسخ: موضوع مشاوره در اسلام از اهمیت خاصی برخوردار است و قرآن کریم در دو آیه به آن اشاره کرده است:
«فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنْتَ فَظّاً غَلیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فِی اْلاَمْرِ فَاِذا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَی اللهِ اِنَّ اللهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلینَ؛
[اى پيامبر!] پس به مهر و رحمتى از سوى خدا با آنان نرم خوى شدى، و اگر درشت خوى و سخت دل بودى از پيرامونت پراكنده مىشدند بنابراين از آنان گذشت كن، و براى آنان آمرزش بخواه، و در كارها با آنان مشورت كن، و چون تصميم گرفتى بر خدا توكل كن زيرا خدا توكل كنندگان را دوست دارد.»
«وَ الَّذینَ اسْتَجابُوا لِرَبِّهِمْ وَ اَقَامُوا الصَّلوةَ وَ اَمْرُهُمْ شُوری بَیْنَهُمْ وَ مِمّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ؛
و آنان كه دعوت پروردگارشان را اجابت كردند و نماز را برپا داشتند و كارشان در ميان خودشان بر پايه مشورت است و از آنچه روزى آنان كردهايم، انفاق میکنند.»
يك انسان هر قدر از نظر فكري نيرومند باشد، نسبت به مسائل مختلف تنها از يك يا چند بعد می نگرد، اما هنگامی كه مسائل در شوری مطرح گردد و عقل ها و تجارب به كمك هم بشتابند، مسائل كاملاً پخته و كم عيب و نقص می گردد. از این رو آدمی در مواقعی که خودش درباره کاری رأی صحیح ندارد، به دیگران مراجعه و از عقل و تجارب دیگران استفاده می نماید.
از امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) نقل شده که با سه طایفه مشورت نکن: «وَ لَاتُدْخِلَنَّ فی مَشْوَرَتِکَ بَخیلاً یَعْدِلُ بِکَ عَنِ الْفَضْلِ وَ یَعِدُکَ الْفَقْرَ وَ لَاجَبَاناً یُضْعِفُکَ عَنِ اْلاُمُورِ وَ لَاحَریصاً یُزَیِّنُ لَکَ الشَّرَّةَ بِالْجَوْرِ؛
با افراد بخیل مشورت نکن زیرا تو را از بخشش و کمک به دیگران باز می دارند و از فقر می ترسانند (و نیز) با افراد ترسو مشورت نکن زیرا آنها تو را از انجام کارهای مهم باز می دارند (و همچنین) با افراد حریص مشورت نکن که آنها برای جمع آوری ثروت و یا کسب مقام، ستمگری را در نظر تو جلوه گر می سازند.»
و در این زمینه حضرت علی (علیه السلام) فرمودند: «مَنْ غَشَّ الْمُسْلِمینَ فی مَشْوَرَةٍ فَقَدْ بَرِئْتُ مِنْهُ؛
کسی که در مشورت به مسلمانان خیانت کند پس به حقیقت من از او بیزارم.»
در رساله حقوق که از امام سجاد (علیه السلام) نقل شده: «وَ حَقُّ الْمُسْتَشیرِ اِنْ عَلِمْتَ لَهُ رَاْیاً اَشَرْتَ عَلَیْهِ وَ اِنْ لَمْ تَعْلَمْ اَرْشَدْتَهُ اِلی مَنْ یَعْلَمُ وَ حَقُّ الْمُشیرِ عَلَیْکَ اَنْ لَاتَتَّهِمَهُ فِیمَا لَایُوافِقُکَ مِنْ رَاْیِهِ فَاِنْ وافَقَکَ حَمِدْتَ اللهَ
حق کسی که از تو طلب مشورت می کند این است که اگر عقیده و نظری داری در اختیار او بگذاری و اگر درباره آن کار چیزی نمی دانی او را به کسی راهنمایی کنی که می داند و اما حق کسی که مشاور تو است، این است که در آنچه با تو موافق نیست، او را متهم نسازی پس اگر با تو موافق بود، شکر خدای گویی.»
ارسال سوالات از طریق "اپلیکیشن پاسخگو " http://cafebazaar.ir/app/ir.pasokhgoo.app
ارسال سوالات از طریق "وب پاسخگو" https://my.pasokhgoo.ir
پاسخگویی تلفنی : 096400
مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی کانال تلگرام pasokhgoo1@