یک روانشناس بالینی گفت: مسئلهای که میتواند متضمن رابطه باشد این است که هر ۲ نفر در بیان نظرات و عقاید خود احساس آزادی عمل داشته باشند.
آمارهای روبه افزایش طلاق، روابط نامزدی نافرجام و ارتباط خانوادگی که در همان ابتدای کار به شکست محکوم میشوند مشخصه تعاملات نسل امروز شده است.
تا چند دهه پیش فرهنگ تعاملات مردم رنگ و بوی دیگری داشت به طوری که حتی صحبت از جدایی و پایان رابطه که به یکی از اتفاقهای متداول جهان امروز تبدیل شده است بین افراد تابو پنداری میشد، اما چه چیزی سبب شده فرزندان همان نسل در رابطه هایشان با اقبال خوبی مواجه نشوند؟ آیا افرادی که مصرانه روابط خویش را تحت هر شرایطی حفظ میکردند از تربیت نسلی که بتواند به روابط پایدار برسد ناکام ماندند؟
عوامل متعددی مانند آموزش، شرایط اقتصادی، سلامت روان، تیپ شخصیتی، قابلیت افراد برای حل مسئله، جهان بینی و تغییرات اجتماع در اینکه سرانجام یک تعامل چه خواهد بود تاثیر دارد. نکته قابل توجه این است که گرچه پایان یک تعامل بعضا با درد و رنج همراه است، اما این پایان لزوما به معنای شکست نیست و از طرفی هر زندگی مشترکی که به انتها نرسیده موید موفقیت طرفین ان رابطه نیست چرا که برخی تعاملات در رنجی بی پایان ادامه پیدا می کنند به این علت که دو طرف رابطه از تغییر می ترسند و یا اساس شرایط زندگی به آن ها امان تغییر را نمی دهد.
داشتن قصد و دید مشترک به پایداری تعامل کمک می کند
سالار گشتاسبی اصل، روانشناس بالینی درباره تفاوت ارتباط و رابطه اظهار کرد: بسیاری از مراجعان از این گلایه میکنند که با وجود سنگ تمام گذاشتن در رابطه، طرف مقابل را از دست دادند.
این روانشناس بالینی گفت: من در اینجا تفکیکی بین ارتباط و رابطه قائل میشوم تا به مراجعان نشان دهم چرا تلاشهای آنها سرانجام مورد نظر را نداشته است. ارتباط در واقع تعاملی است میان ۲ فرد و این تعامل تا زمانی پایدار است که شخص بتواند از مراوده لذت ببرد (فرد به دنبال رفع مشکل نیست و تا زمانی که همه چیز خوب است تعامل را ادامه میدهد) اما رابطه زمانی شکل میگیرد که اشخاص به یکدیگر تعهد میدهند تا در شرایط سخت و آسان در کنار یکدیگر باقی بمانند. زمانی که نگاه یک شخص به تعامل نگاه ارتباطی و نگاه شخص دیگر نگاه رابطهای باشد این تعامل هیچ گاه پایدار نخواهد بود. زیرا همانطور که در توضیحات پیشین نیز به آن اشاره شد برای پایداری تعامل نگاه هر دو شخص باید نگاه رابطهای به تعامل باشد.
آزادی در بیان عقیده به ایجاد رابطه پایدار کمک می کند
این متخصص روانشناسی اظهار کرد: مسئله دیگری که میتواند متضمن رابطه باشد این است که هر ۲ نفر در بیان نظرات و عقاید خود احساس آزادی داشته باشند. همچنین افراد باید بتوانند انتظارت خود از رابطه را به صراحت بیان کنند، اگر انتظارات در لفافه و غیر صریح بیان شود طبیعتا این برآورده نشدن انتظار ها و انباشت ناکامی ها، ناراحتی عمیقی ایجاد میکند که سرانجام زمانی سر باز خواهد کرد.
گشتاسبی ادامه داد: نسل امروز دنیا نسل ارتباطی است نه نسل رابطهای چرا که در در اکثر کشورها افراد با یکدیگر در تعامل قرار گرفته و تا زمانی که احساس لذت و رضایت دارند این مراوده را ادامه میدهند. اما به محض برخورد به اولین مشکل، مشکلی که شاید ۴۰ سال پیش اصلا مشکل محسوب نمیشد الان اشخاص سریعا تصمیم به تعویض فرد و کات کردن رابطه میگیرند.
وی افزود: نسل امروز این زحمت را به خود نمیدهد که برای حل مشکل ایجاد شده زمان صرف کرده و به دنبال راه حل باشد. یکی از علتهای این رویکرد افراد این است که آنها از ابتدای تعامل قصد خود را از این مراوده مشخص نمیکنند، متاسفانه در جامعه ما این مسئله که افراد قصد خود را از رابطه صراحتا بیان کنند جا نیفتاده است و همین امر موجب ایجاد مشکلات متعدد بعدی خواهد شد.
برای موفقیت در رابطه باید خلاق بود
این روانشناس گفت: مشخصه مشهود بسیاری از تعاملهای امروزی این است که افراد به قصد پر کردن خلاهای روحی و عاطفی وارد تعاملهای کوتاه مدت میشوند.
گشتاسبی در پاسخ به این سوال که چرا افراد به ایجاد ارتباطهای کوتاه مدت تمایل بیشتری نشان میدهند گفت: بر قراری و حفظ رابطه به بردباری، همت، تلاش، خلاقیت، آموزش و زمان بیشتری نیاز دارد، اما پایان دادن تعامل و تعویض فرد در جهان امروز به راحتی اتفاق می افتد.
وی گفت: در جهان گذشته شبکههای اجتماعی وجود نداشت، فرهنگ جامعه شکل دیگری بود و افراد دسترسی محدود تری داشتند لذا اگر مردم در تعامل به مشکل و یا حتی بن بست بر خورد میکردند با هر شرایطی تعامل خود را حفظ میکردند میتوان گفت مردم جهان قدیم در گوشهای گیر افتاده بودند.
نسلی که تفریحش گل کوچک بود می دانست چطور صبر کند
این متخصص روانشناسی بیان کرد: در گذشتهای که لوازم تفریحی مردم دو شبکه تلویزیون در ساعاتی محدود، الک دولک، گل کوچک و هفت سنگ بود مجبور به صبر کردن بوده و آن را آموخته بودند.
گشتاسبی تصریح کرد: اما هیچ کدام از این حالت ها، نه حالت جهان دیروز و نه رویکرد نسل امروز درست نیست، سالمترین حالت تعامل رعایت حدی وسط میان این ۲ حالت است. ایران بین سنت گرایی و مدرنیته در نوسان است و هر جامعهای برای گذار از این مرحله قربانیان بسیار میدهد؛ این شکل افراطی از روابط زودگذر از آسیبهای دوران دفاعی گذار است.
بدون شناخت خود نمی توان تعامل خوبی با فرد دیگر داشت
همانطور که ادامه دادن یک تعامل صرفا به جهت ناتوانی از تغییر یا ترس از قضاوت دیگران رفتاری ناسالم است که تبعات آن گریبانگیر فرزندان نیز خواهد شد، ارتباطات سطحی و گذرا و عادت به تعویض روابط نیز رفتاری ناسالم به شمار میرود که آینده زندگی فرد را تحت تاثیرات جدی قرار خواهد داد.
هر انسان درون خود جهانی ناشناخته دارد و این بدیهی است که تعامل ۲ جهان کشف نشده با یکدیگر برای رسیدن به مقصدی مشترک باید مسیری را طی کند که از سختی تهی نیست امابه نظر میرسد اولین گام طی این مسیر شناخت فرد از خود و رسیدن به قصدی مشترک با فرد دیگر است، زیرا شخصی که خود را به خوبی نشناخته نمیتواند دیگری را بشناسد و روابطی که با مقاصد پنهان شکل گرفته یا انتظارات از رابطه با هزاران کنایه بیان میشود محکوم به ناکامی خواهد بود.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّـل فَـرَجَهُم