زندگینامه حضرت مسلم از ولادت تا شهادت
مسْلِم بن عَقیل بن ابی طالب (شهادت: ۶۰ ق)، از آل ابوطالب، پسرعموی امام حسین (علیه السلام) و سفیر او در کوفه هنگام قیام عاشورا. مسلم در برخی فتوحات مسلمانان و نیز در جنگ صفین حضور داشت. او به نمایندگی از امام حسین (علیه السلام) به کوفه رفت تا اوضاع آنجا را به امام گزارش کند که اگر کوفیان در دعوت خویش مصرّ و صادقاند، امام به آنجا برود. وی در گزارشی به امام، از آمادگی کوفیان خبر داد. با نصب عبیدالله بن زیاد به حکومت کوفه و ترس و هراس کوفیان از او، آنان به ناگاه از اطراف مسلم پراکنده شدند. مسلم دستگیر شد و در روز عرفه (سال ۶۰ قمری) به دستور عبیدالله به شهادت رسید. ماجرای تنها ماندن و شهادت او در کوفه، موضوع یکی از روضههای مشهور در میان شیعیان است که در روز عرفه و گاه در ۱ محرم خوانده میشود.
نسب و خاندان
تاریخ ولادت مسلم بن عقیل بن ابی طالب روشن نیست. او در ۹ ذیالحجه سال ۶۰ قمری در کوفه به شهادت رسید. بر اساس برخی گزارشها، مسلم در هنگام شهادت ۲۸ ساله بود اما پذیرش این روایت خالی از اشکال نیست چرا که سن فرزندان مسلم که در واقعه عاشورا به شهادت رسیدند ۲۷ و ۲۶ سال بیان شده است. برخی با توجه به روایات حضور او در فتوحات و نیز نبرد صفین، سن او را در هنگام شهادتش، بیش از ۵۰ سال دانستهاند. قبر مسلم در کوفه در قسمت شرقی مسجد کوفه قرار دارد.
پدر وی، عقیل فرزند ابوطالب از نسبشناسان قریش و فصحای عرب بود. مادرش بنابر روایتی از زنان نبطی و از خاندان «فرزندا» بود و بنابر روایاتی دیگر کنیزی بود به نام علیه (و بنابر روایتی حلیه) که عقیل او را از شام خریده بود. چهره مسلم بن عقیل شباهت زیادی به پیامبر داشت. برخی از منابع او را شجاعترین و نیرومندترین فرزندان عقیل معرفی کردهاند.
همسر و فرزندان
منابع تاریخی درباره تعداد فرزندان مسلم اختلاف نظر دارند. نام تعدادی از فرزندان وی در زمره شهدای کربلا یاد شده است.از آن میان شهادت عبدالله بن مسلم و محمد بن مسلم در کربلا در منابع کهن ثبت شده است.
در گزارشهای ضعیفتر که در منابع متاخر ثبت شده، نام تعداد دیگری از فرزندان مسلم بن عقیل، از جمله عون، مسلم، عبیدالله، جعفر و احمد نیز در شمار شهدای کربلا آمده است. برخی منابع تاریخی از تعدادی از فرزندان مسلم با نامهای ابراهیم، عبدالعزیز، علی، مسلم و دختری به نام حمیده یا ام حمیده یاد کردهاند.
بنابر تصریح منابع، مادر عبدالله بن مسلم، رقیه دختر امام علی (علیه السلام) بوده و از این رو مسلم بن عقیل داماد امام علی (علیه السلام) بوده است. کنیه رقیه ام کلثوم میباشد.
بر اساس برخی روایات، مادر عبدالله و علی، رقیه و مادر مسلم بن مسلم، زنی از طایفه بنی عامر بن صعصعه بوده است.
در برخی منابع، از دو طفل مسلم یاد شده که پس از شهادت امام حسین (علیه السلام) اسیر و به دستور عبیدالله بن زیاد در کوفه زندانی شده و پس از گریختن از زندان به شهادت رسیدهاند.
وقایع زندگی
درباره زندگی مسلم بن عقیل تا پیش از زمانی که از سوی امام حسین (علیه السلام) به کوفه رفت آگاهی بسیار اندک و گزارشهای پراکندهای وجود دارد.
شرکت در فتوحات آفریقا: از جمله وقایع زندگی مسلم که در برخی منابع تاریخی ثبت شده است، حضور او در فتوحات شمال آفریقا در سال ۲۱ قمری است. مسلم بن عقیل همراه با تعدادی از برادران خود از جمله جعفر و علی در فتح شهر بهنساء شرکت داشت.
حضور در جنگ صفین: از دیگر وقایع زندگی مسلم، حضور او در جنگ صفین است که در برخی منابع تاریخی ثبت شده است.
نقل شده از کانال تلگرامی ارتباط با خدا به نشانی ertebat0bakhoda@
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّـل فَـرَجَهُم