ویتامین دی از ویتامین های محلول در چربی است، که به رشد و استحکام استخوانها از طریق کنترل تعادل کلسیم و فسفر کمک می کند. این ویتامین با ایجاد افزایش جذب فسفر و کلسیم از روده ها و کاهش دفع از کلیه به متابولیسم استخوان ها نیز کمک می نماید.
در سراسر جهان در حدود یک میلیارد نفر در معرض سطوح ناکافی ویتامین دی در خونشان هستند. برآورد می شود که ۴۰ تا ۷۵ درصد از تمام بزرگسالان دچار کمبود ویتامین دی باشند. ویتامین دی از راه مصرف برخی مواد غذایی یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید جذب بدن می شود. نیاز روزانه برای این ویتامین برای هر فرد بالغ ۱۰ میکروگرم یا حداکثر ۲۰۰۰ واحد در روز و در دوران کودکی و پیری این میزان بالاتر است.
منابع ویتامین دی از این قرارند:
آفتاب: تابش پرتو فرابنفش به پوست انسان باعث می شود که ماده ای به نام دهیدروکلسترول با طی مراحلی در بدن در کلیه به ویتامین دی تبدیل شود. افراد با پوست روشن تر نسبت به تیره ترها می توانند در مدت کمتری که زیر آفتاب مانده اند نیاز خود به این ویتامین را تامین کنند.
منابع گیاهی: قارچ، غلات و برخی سبزیجات و میوه جات.
منابع حیوانی: کره، روغن کبد ماهی، زرده تخم مرغ، خامه، جگر، ماهی ساردین.
در اینجا برخی از شایع ترین بیماری های مرتبط با فقر ویتامین دی بیشتر معرفی شده اند:
بیماری قلبی: افراد مبتلا به فقر ویتامین دی، ۳۲ درصد بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی هستند. ویتامین دی به بهود عملکرد سیستم ایمنی بدن و کنترل التهاب و در نتیجه کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی کمک می کند.
بیماری التهابی روده: مطالعات انجام شده در اروپا و ایالات متحده ارتباط بین سطوح پایین ویتامین دی و میزان بالای ابتلا به بیماری های التهابی روده را نشان داده است. بیماری التهابی روده در جمعیتی که کمترین میزان نور خورشید را دریافت می کنند، بیشتر است.
زوال عقل و آلزایمر: بزرگسالانی که در معرض کمبود ویتامین دی هستند، ۵۳ درصد نسبت به سایرین بیشتر در معرض خطر زوال عقل قرار دارند.
بیماری کلیوی: یک مطالعه نشان داده کسانی که دچار فقر ویتامین دی هستند، دو برابر بیشتر در معرض آلبومینوری یا آلبومین بالا در ادرار قرار دارند. آلبومینوری از نشانه های اولیه آسیب کلیوی است.
پوکی استخوان: ویتامین دی از آنجا که منجر به جذب کلسیم و فسفات از رژیم غذایی می شود، به طور مستقیم با پوکی استخوان ارتباط دارد. کمبود این ویتامین منجر به دردهای استخوانی و پوکی استخوان می شود و خطر شکستگی های استخوانی را چند برابر می کند.
دیابت نوع ۲: مطالعات حاکی از آنند که قرار گرفتن روزانه ۲۰ دقیقه در معرض نور خورشید و یا استفاده از مکمل های ویتامین دی، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش می دهد.
اختلال در نعوظ: اگرچه اختلال در نعوظ می تواند ناشی از دیابت و سرطان پروستات ایجاد شود ولی مطالعات جدید نشان داده اند که موارد شدید اختلال در نعوظ با سطوح بسیار پایین ویتامین دی رابطه مستقیم دارد.
منبع:ایرنا زندگی