در تاریخ نگار مداحان و سخنوران ، شب پنجم محرم متعلق به حضرت عبدالله بن الحسن (علیه السلام) و چند تن از اصحاب کربلا است.
از سال‌ها قبل رسم بر این بود که هر یک از روز‌های دهه اول ماه محرم به نام حماسه سازان عاشورا نامگذاری شود. معنای این اسامی در هر روز، ویژگیهای یکی از اولیاء دشت نینوا را بیان می‌کند. البته مفهوم آن بدین معنا نیست که هر کدم از شخصیت‌های مذکور به شهادت رسیده اند. نامگذاری شب‌های محرم از طرف مداحان و ذاکران اهل بیت، برای زنده نگه داشتن یاد حماسه بزرگ عاشورا انجام شده است
شب پنجم به حضرت عبدالله بن حسن (علیه السلام) کودک هشت ساله امام مجتبی (علیه السلام) و اصحاب کربلا همچون حبیب ابن مظاهر، زهیر ابن قین و دیگران منسوب است.
عبد الله بن الحسن (علیه السلام)
عبدالله بن الحسن (علیه السلام) در شمار آخرین شهیدانی بود که پیش از شهادت امام حسین (علیه السلام) در ظهر عاشورا به شهادت رسید. عبدالله بن حسن بن علی (علیه السلام)، نوجوان ۱۱ ساله، فرزند امام حسن مجتبی (علیه السلام) که روز عاشورا، وقتی دید سیدالشهداء بر زمین افتاده است، برای دفاع از او به سوی میدان شتافت و در دفاع از عموی مظلومش جام شهادت نوشید.
زهیر ابن قین
زهیر، الگوی عاشقی کربلاست. او تا چند روز پیش، از دیدار حسین (علیه السلام) هراس داشت، اما پس از آن که به خیمه امام گام نهاد، هراسش به عشقی جاودانه بدل شد. بارقه نگاه حسین (علیه السلام) چنان در جانش اثر کرده بود که از همه هستی خود گذشت و از دنیا و خانمان گسست.
امام حسین (علیه السلام)، پس از اقامه نماز صبح عاشورا، یاران خویش را سازماندهی کرده و زهیر بن قین را به فرماندهی جناح راست سپاه برگزید که نشان لیاقت و شایستگی‌های اخلاقی و نظامی «زهیر» است.
حبیب بن مظاهر
شب پنجم محرم برای حبیب بن مظاهر نیز هست و ایشان یکی از بهترین یاران حضرت علی (علیه السلام)، امام حسن مجتبی (علیه السلام) و امام حسین (علیه السلام) نیز بوده است که در شهر کوفه متولد شده بود و برای دفاع از دین اسلام رهسپار میدان جنگ شد. وی یکی از افراد مسن در واقعه کربلا بود و در سن ۷۵ سالگی در ظهر روز عاشورا توسط سربازان عمر بن سعد به شهادت و به آرزوی دیرینه اش رسید.
او یکی از با خدا‌ترین مردان مسلمان بود که برای عبادت پروردگار متعال شب‌های زیادی را تا صبح بیدار می‌ماند و با خدای خود راز و نیاز می‌کرد. همچنین حبیب بن مظاهر حافظ کل قرآن کریم و یکی از باسوادترین انسانها در دوره خویش بوده است.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان