گیاهان دارویی عوارض بسیار کمتری نسبت به داروهای شیمیایی دارند و اگر درست و به اندازه و زیر نظر دکتر گیاهان دارویی بهره گیری شود بدون عوارض هستند.
اسپند ازجمله گیاهان دارویی است که با نام اسفند و حرمل نیز شناخته می‌شود و از گذشته‌های دور به عناوین مختلف از جمله ضدعفونی کردن و خوشبو نمودن هوای محل زندگی، دور کردن چشم زخم و درمان بیماری‌ها در طب سنتی کاربرد داشته است.
این گیاه در بیشتر نقاط ایران ازجمله اطراف تهران، قم، قزوین، کرج، تبریز، کرمان، نواحی مختلف فارس، سیستان و بلوچستان، نواحی مختلف خراسان، سمنان، دامغان و حواشی کویرهای ایران می روید.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می‌فرمایند که خداوند به ازای هر دانه اسفند ملکی را خلق می‌کند که از خودتان و محیط اطرافتان محافظت می‌کند.
موجودات زنده و ماهی و گل و گیاه در منزل خیلی خوب است چرا که پیش مرگ ما می‌شوند و باعث می‌شود قضا بلا به اینها بخورد نه به ما.
امام صادق (علیه السلام) در پاسخ سوالی که از ایشان درباره اسپند شده است، می‌فرماید: «هیچ ریشه‌ای از اسپند در زمین نفوذ نکند و هیچ شاخه ای به طرف آسمان رشد نکند، مگر ملکی، موکّل آن می‌شود تا اینکه از بین برود یا به دست کسی برسد تا از آن استفاده کند شیطان از خانه‌ای که در آن اسفند وجود دارد، ۷۰ خانه دور می‌شود. اسپند درمان ۷۰ درد و بیماری است که کمترینش جذام است. از اسپند و درمان با اسپند غافل نشوید».
حضرت امیرالمومنین علی (علیه السلام) می فرمایند:
درخت اسپندی نیست، مگر اینکه ملائکه همراه آن است و از آن پاسبانی می کند تا برسد به دست کسی که می خواهد آن را مصرف کند.
خواص و مضرات اسپند
به منظور پاکسازی سینه و شش‌ها از رطوبات لزجه مفید است. برای این منظور شست و شوی روی سینه با جوشانده اسپند و مالش روغن اسپند بر روی سینه توصیه می‌شود.
مصرف آن به همراه تخم کتان و عسل در درمان تنگی نفس موثر است.
در عرق النساء مفید است (به نحوی که پانزده شب و هر شب به مقدار یک مثقال مصرف شود)
مسهل و دفع کننده سودا و بلغم غلیظ است.
تحلیل برنده بادهای روده است و مشکلات روده با منشأ سردی و رطوبت را به طرز معجزه آسایی درمان می‌کند.
افزایش دهنده میل جنسی است. این خاصیت بیشتر در افراد با مزاج سرد کاربرد دارد.
شکننده سنگ‌های کلیه و مثانه است.
بازکننده خون قاعدگی است. مصرف آن قبل از شروع قاعدگی باعث تنظیم زمان قاعدگی شده ولی در زمان قاعدگی مناسب نیست و ممکن است باعث نازایی در بعضی خانم‌ها شود.
مالش بدن با روغن اسپند بدن را گرم می‌کند و برای کاهش استرس و افسردگی مناسب است.
اسپند مدر است بنابراین برای سهولت دفع ادرار توسط کسانی که در این زمینه دچار اشکال هستند، مفید است.
چکاندن روغن آن در بینی نافع زکام سرد است.
اسپند به شیوه های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مهمترین و معروفترین شیوه مصرف آن دود کردن آن است. دود اسپند محیط را از حشرات موذی و عوامل عفونت زا پاکسازی می‌کند و سحر را باطل می‌کند.
می‌توان اسپند را جوشانده و بدن را با آن شست و شو داد. آب جوشانده اسپند را که بر عضو ضعیف و بدون حس بپاشند مقوی عضو است و رخوت و سستی آن را برطرف می‌کند.
آویختن آن در پارچه کبود در خانه به منظور رفع چشم زخم مفید است و سحر را نیز برطرف می‌کند.
بروز حالت تهوع و سردرد بروز سکسکه، سقط جنین، توهم زایی، تضعیف سیستم اعصاب، حساس شدن ریه‌ها و بروز علائم آسم عوارض مصرف زیاد اسپند هستند.
مصرف زیاد اسپند برای گرم مزاجان به خصوص افراد با غلبه صفرا، زنان باردار، بیماران مبتلا به آسم و افراد دارای آلرژی مضر است.
اسپند در جایگاه یک داروی خوراکی نیز خواص بینظیری دارد. با این وجود بخاطر گرمی و خشکی زیاد و وجود مواد سمی در ترکیب آن، مصرف خوراکی آن باید فقط زیر نظر طبیب آگاه و با تجربه تجویز و توصیه شود.
طبع اسپند چیست؟
مزاج آن گرم و خشک است.
مصلح اسپند چیست؟
انار ترش، میوه‌های ترش، سکنجبین و رب انار مصلح و بهبود دهنده خواص و مزاج اسپند و کاهنده عوارض آن هستند.
منبع: خبرگزاری آنا