تعریق گاه به گاه پاها امری طبیعی است اما تعریق بیش از حد می‌تواند نشان دهنده وضعیت "هیپر هیدروز" بوده و منجر به مشکلات بهداشتی نظیر بوی بد پا، بیماری پای ورزشکار و قارچ ناخن‌های انگشتان پا شود.
هیپر هیدروز (تعریق بیش از حد) حدود پنج درصد از مردم سراسر جهان را تحت تاثیر قرار داده و غدد عرقی پاهای افرادی که به هیپر هیدروز پا مبتلا هستند به تولید بیش از حد عرق ادامه داده که برای این افراد می‌تواند آزار دهنده و حتی شرم آور باشد.
راه‌های زیادی برای مقابله به هیپر هیدروز پا وجود دارد. در این مقاله از سایت تخصصی مدیکال نیوز تودی، ۱۲ روش برای پیشگیری و مدیریت تعریق پاها آمده که به شرح زیر است:
۱) ثبت مواقع تعریق پاها: مواقع تعریق پاها را در دفترچه‌ای ثبت کرده و به دنبال یک الگو باشید. غذاها، موقعیت‌ها یا احساساتی که تعریق را تشدید می‌کنند شناسایی کرده و سپس اقداماتی جهت اجتناب از این عوامل یا محدود کردن آنها انجام دهید.
۲) پوشیدن جوراب‌های مناسب: بهترین نوع جوراب را با توجه به فعالیت و فصلی که در آن هستید، انتخاب کنید. در طول ماه‌های گرم برای داشتن تهویه مناسب، جوراب پنبه‌ای بپوشید. جوراب‌های پشمی، گزینه‌ای مناسب برای ماه‌های سردتر هستند. از پوشیدن جوراب‌های نایلونی پرهیز کنید چرا که این مواد مصنوعی رطوبت را در پاها نگه می‌دارند. برخی از جوراب‌های ورزشی نیز به گونه‌ای تولید می‌شوند که رطوبت را از پاها دور می‌کنند. انواع دیگر جوراب‌های ورزشی نیز از عرق گیرها و مواد شیمیایی برخوردارند که تعداد باکتری‌های پاها را کاهش داده و رطوبت و بوی پا را به حداقل می‌رساند.
۳) استفاده از پودر ضد قارچ: پودر ضد قارچ بو و رطوبت را از پاها دور نگه می‌دارد. یکی از جایگزین‌های این پودرها، نشاسته ذرت است. می‌توانید مقدار کمی از نشاسته ذرت را روی پاها بریزید. اگرچه قدرت ضد قارچی آن مانند پودرهای ضد قارچ نیست.
۴) استفاده از ضد عرق‌ها: میزان غدد عرقی پاها در هر سانتیمتر مربع از پاها به نسبت دیگر بخش‌های بدن بیشتر است. به طوری که در هر پا حدود ۱۲۵ هزار غده عرقی وجود دارد. دئودورانت‌های ضد عرق درمانی آسان برای تعریق پاهاست. این محصولات به طور موقت غدد عرقی را مسدود می‌کنند. بر اساس توصیه آکادمی پوست ایالات متحده آمریکا ضد عرق را قبل از خواب روی پاها اعمال کرده و صبح پاها را بشویید. به مدت سه تا چهار شب به طور متوالی این کار را تکرار کنید و پس از آن هفته‌ای یک یا دو مرتبه این عمل را انجام دهید.
۵) انتخاب کفش مناسب: کفش‌هایی با جنس برزنت یا چرم بپوشید که هوا در آن آزادانه عبور کند. از پوشیدن کفش‌های وِرنی یا پلاستیکی که هوا در آن جریان نداشته و عرق داخل کفش باقی می‌ماند، اجتناب کنید. توجه کنید که اندازه کفش مناسب باشد. کفش‌های تنگ که انگشتان پاها را به هم می‌فشارد به تعریق پاها دامن می‌زند. برخی از کفی‌های کفش‌ها نیز در حل معضل تعریق پاها موثرند. کفی‌های جذب کننده عرق یا گندزدا برای جذب رطوبت و جلوگیری از بوی بد پاها مفید هستند.
۶) مصرف کافی مایعات: مصرف میزان زیادی آب به ویژه در روزهای گرم یا به هنگام ورزش می‌تواند به تنظیم درجه حرارت بدن و کاهش احتمال تعریق کمک کند.
۷) شست و شوی پاها: شستن پاها نه تنها عرق و باکتری‌ها را از بین میبرد، بلکه با خنک کردن پوست از تعریق‌های بعدی جلوگیری می‌کند. بهتر است پاها را دو بار در روز یا حداقل یک بار بشویید. استفاده از صابون‌های ضد قارچ بدون نیاز به نسخه و اضافه کردن چند قطره اسانس ضد میکروب مانند اسانس درخت چای یا اکالیپتوس به آب نیز می‌تواند مفید واقع شود. پس از شست و شو، پاها و به ویژه بین انگشتان پا را کاملا خشک کنید چرا که رطوبت باعث رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها می‌شود. مقدار کمی از پودرهای ضد قارچ یا نشاسته ذرت را پیش از پوشیدن جوراب و کفش روی پاهای خود بریزید.
۸) شست و شوی پاها با چای سیاه: استفاده از چای سیاه می‌تواند به توقف تعریق کمک کند. برای بهره گرفتن از این درمان غیر معمول، دو عدد چای کیسه‌ای را در تشتی از آب گرم قرار دهید و پاها را به مدت ۲۰ دقیقه در آن قرار دهید. این عمل را روزانه یکبار تکرار کنید. تانن‌های موجود در چای، منافذ پوست را بسته و تعریق را کاهش می‌دهد.
۹) همراه داشتن جوراب اضافی: هنگامی که امکان شستن پاها را ندارید، جوراب‌هایتان را با جوراب‌های تمیز تعویض کنید. فراموش نکنید که جوراب‌های اضافی هم باید از جنس پنبه‌ای باشند. همیشه یک جفت جوراب تمیز نخی همراه خود و در مدرسه یا محل کار داشته باشید.
۱۰) تعویض کفش‌ها: کفش‌های داغ، پاها را گرم‌تر کرده و تعریق را افزایش می‌دهند. هنگامی که تعریق آغاز می‌شود، کفش‌هایتان را با یک جفت کفش سرد و جدید تعویض کنید. از پوشیدن یک جفت کفش برای دو روز متوالی خودداری کنید تا کفش‌ها فرصت داشته باشند پیش از دوباره پوشیدن به طور کامل خشک شوند. برای تسریع فرآیند خشک شدن کفش‌ها می‌توانید آنها را در روزهای خشک یک تا دو ساعت در فضای باز قرار دهید.
۱۱) استفاده از پد الکلی: یک راهکار سریع، استفاده از پد الکلی و تمیز کردن قسمت‌های عرق کرده و بین انگشتان پاها با آن است. این راهکار سریعا پاها را خشک کرده و بوی بد پاها را از بین میبرد. با این حال توجه داشته باشید که از این راهکار به طور مرتب خودداری کنید زیرا می‌تواند منجر به خشکی بیش از حد پاها و سوزش پوست پا شود.
۱۲) استفاده از روش "یونتو فورسیس": انجمن پزشکی تخصصی پای آمریکا روش یونتو فوریس را به افرادی که دچار تعریق بیش از حد پاها هستند، توصیه کرده است. در این روش از آب برای عبور جریان الکتریکی خفیف در پوست پا استفاده می‌کنند. این عمل خروج عرق از غدد عرقی را به طور موقت متوقف می‌کند. یک مطالعه نشان داد ۸۸ درصد افراد که به تعریق بیش از حد پاها، دست‌ها یا هر دو دچار هستند در استفاده از دستگاه یونتو فوریس، نتایج مثبتی گزارش کردند. هر چند برای حفظ نتیجه مطلوب استفاده از این دستگاه را باید هر سه تا چهار هفته یکبار تکرار کرد. افراد مبتلا به تعریق بیش از حد می‌توانند یک نمونه از این دستگاه‌ها را از داروخانه‌ها خریداری کرده و در منزل از آن استفاده کنند.
زمان مناسب مراجعه به پزشک
در صورت رعایت نکات بالا و حل نشدن مشکل تعریق بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند به کنترل تعریق پا و همچنین مناطق دیگر بدن مانند دست‌ها، صورت، زیربغل و پوست سر با انتخاب درمانی مناسب کمک کند.
پزشک همچنین با بررسی علائم فرد و انجام معاینات فیزیکی، علت تعریق را تشخیص می‌دهد. علاوه بر آن ممکن است پزشک آزمایش ید و نشاسته برای فرد تجویز کند. در این آزمایش پزشک محلولی ید دار روی پاها می‌ریزد. سپس مقداری پودر نشاسته ذرت را روی پاها می‌پاشد. در صورتی که پوست به رنگ آبی تیره دربیاید، تعریق پاها بیش از حد است.
درمان‌های پزشکی
در صورت تشخیص تعریق بی از حد، پزشک ممکن است یک ضد عرق بسیار قوی مانند ضد تعریق درایسول یا داروهای خوراکی ضد تعریق مانند آنتی کولینرژیک‌ها را تجویز کند. همچنین ممکن است پزشک تزریق بوتاکس را تجویز کند. اگرچه بوتاکس معمولا کاربردهای آرایشی دارد اما تحقیقات نشان می‌دهد این دارو می‌تواند از تعریق بیش از حد جلوگیری کرده و اثربخشی آن به طور متوسط بین شش تا ۹ ماه باقی می‌ماند. در موارد شدید پزشک عمل جراحی سمپاتکتومی را تجویز می‌کند. در این جراحی اعصاب خاصی که سیگنال‌های تعریق بیش از حد را ارسال می‌کنند، قطع می‌شوند.
منبع: خبرگزاری ایسنا