تفسیر اجمالی آیه ۱۳ سوره اسراء را در این گزارش بخوانید.
قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
وَکُلَّ إِنْسَانٍ أَلْزَمْنَاهُ طَائِرَهُ فِی عُنُقِهِ ۖ وَنُخْرِجُ لَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ کِتَابًا یَلْقَاهُ مَنْشُورًا
و ما مقدرات و نتیجه اعمال هر انسانی را طوق گردن او ساختیم (که ملازم و قرین همیشگی او باشد) و روز قیامت کتابی (که نامه اعمال اوست) بر او بیرون آریم در حالی که آن نامه چنان باز باشد که همه اوراق آن را یک مرتبه ملاحظه کند.
تفسیر آیه ۱۳ سوره اسراء
محمّد بن مسلم گوید: امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) در مورد آیه «وَ کُلَّ إِنسَانٍ أَلْزَمْنَاهُ طَآئِرَهُ فِی عُنُقِهِ»؛ فرمودند: «یعنی سرنوشت و قضا و قدر انسان که خدا برایش مقدّر کرده است».
کلمه «طائِرٍ» در آیه، کنایه از عمل انسان است، زیرا اعمال انسان همچون پرنده پرواز دارد تا به صاحبش برسد و پرونده عمل هر کس، از خیر و شرّ، به گردنش آویخته می‌شود. در قرآن بار‌ها به مسأله نامه عمل اشاره شده و در آیات مختلف نکاتی مطرح گردیده است، از جمله:
۱- نامه عمل برای همه است. «کُلَّ إِنسانٍ أَلْزَمْناهُ طائِرَهُ»
۲-در آن نامه چیزی فروگذار نشده است. «لا یُغادِرُ صَغِیرَهً وَ لا کَبِیرَهً»
۳-مجرمان از آن می‌ترسند. «فَتَرَی الْمُجْرِمِینَ مُشْفِقِینَ مِمّا فِیهِ»
۴-خود انسان با خواندن نامه عملش، حاکم و داور است. «اقْرَأْ کِتابَکَ کَفی بِنَفْسِکَ الْیَوْمَ عَلَیْکَ حَسِیباً»
۵-رستگاران، کتابشان به دست راست داده می‌شود و دوزخیان به دست چپ. «أُوتِیَ کِتابَهُ بِیَمِینِهِ ... بِشِمالِهِ»
پیام‌های آیه ۱۳ سوره اسراء
۱-حساب و کتاب، برای همه است و استثنا ندارد. «کُلَّ إِنسانٍ»
۲-همه انسان‌ها با کارت شناساییِ اعمال، در محشر حضور پیدا می‌کنند. «کُلَّ إِنسانٍ أَلْزَمْناهُ طائِرَهُ فِی عُنُقِهِ»
۳-عمل انسان، ملازم انسان است. «أَلْزَمْناهُ ... فِی عُنُقِهِ»
۴-سعادت و شقاوت انسان بستگی به اعمال خود او دارد، نه عوامل اتفاقی مانند شانس و اقبال. «أَلْزَمْناهُ طائِرَهُ»
۵-برای خدا همه عمل‌ها روشن است، به گردن آویختن نامه اعمال، برای فهمیدن خود انسان است. «نُخْرِجُ لَهُ»
۶-همه اعمال و حرکات انسان ثبت می‌شود. گرچه ثبت اعمال در دنیا برای انسان محسوس نیست، ولی در قیامت، کارنامه عمل او گشوده و افشا خواهد شد. «کِتاباً یَلْقاهُ مَنْشُوراً»
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان