خطبه ۱۹۹ از کتاب ارزشمند نهج البلاغه را در این مطلب دنبال کنید.
این سخنرانى را حضرت علی عليه السلام در آستانه یکى از جنگ‌ها ایراد فرمودند و همواره یارانش را به آن سفارش مى کرد:
۱. ره آورد نماز
مردم (خواندن و اقامه) نماز را بر عهده گیرید، و آن را حفظ کنید، زیاد نماز بخوانید و با نماز خود را به خدا نزدیک کنید. «نماز دستورى است که در وقت هاى خاص بر مؤمنان واجب گردیده است» آیا به پاسخ دوزخیان گوش فرا نمى دهید، آن هنگام که از آنها پرسیدند: چه چیز شما را به دوزخ کشانده است گفتند: «ما از نماز گزاران نبودیم» همانا نماز، گناهان را چونان برگ هاى پاییزى فرو مى ریزد، و غل و زنجیر گناهان را از گردن‌ها مى گشاید، پیامبر اسلام (صلّى اللّه علیه و آله و سلّم) نماز را به چشمه آب گرمى که بر در سراى مردى جریان داشته باشد، تشبیه کرد، اگر روزى پنج بار خود را در آن شستشو دهد، هرگز چرک و آلودگى در بدن او نماند. همانا کسانى از مؤمنان حق نماز را شناختند که زیور دنیا از نماز بازشان ندارد، و روشنایى چشمشان یعنى اموال و فرزندان مانع نمازشان نشود. خداى سبحان مى فرماید: «مردانى هستند که تجارت و خرید و فروش، آنان را از یاد خدا، و برپا داشتن نماز، و پرداخت زکات باز نمى دارد».
رسول خدا (صلّى اللّه علیه و آله و سلّم) پس از بشارت به بهشت، خود را در نماز خواندن به زحمت مى انداخت، زیرا خداوند به او فرمود: «خانواده خویش را به نماز فرمان ده و بر انجام آن شکیبا باش» پس پیامبر (صلّى اللّه علیه و آله و سلّم) پى در پى خانواده خود را به نماز فرمان مى داد، و خود نیز در انجام نماز شکیبا بود.
۲. ارزش و ره آورد زکات
همانا پرداخت زکات و اقامه نماز، عامل نزدیک شدن مسلمانان به خداست، پس آن کس که زکات را با رضایت خاطر بپردازد، کفاره گناهان او مى شود، و باز دارنده و نگهدارنده انسان از آتش جهنم است، پس نباید به آنچه پرداخته با نظر حسرت نگاه کند، و براى پرداخت زکات افسوس خورد، زیرا آن کس که زکات را از روى رغبت نپردازد، و انتظار بهتر از آنچه را پرداخته داشته باشد، به سنّت پیامبر (صلّى اللّه علیه و آله و سلّم) نادان است، و پاداش او اندک، و عمل او تباه و همیشه پشیمان خواهد بود.
۳. مسئولیت اداى امانت
یکى دیگر از وظائف الهى، اداى امانت است، آن کس که امانت‌ها را نپردازد زیانکار است. امانت الهى را بر آسمان هاى بر افراشته، و زمین هاى گسترده، و کوه هاى به پا داشته، عرضه کردند، که از آنها بلندتر، بزرگ تر، وسیع‌تر یافت نمى شد، اما نپذیرفتند اگر بنا بود که چیزى به خاطر طول و عرض و توانمندى و سربلندى از پذیرفتن امانت سرباز زند آنان بودند، اما از کیفر الهى ترسیدند، و از عواقب تحمّل امانت آگاهى داشتند، که ناتوان‌تر از آنها آگاهى نداشت، و آن انسان است، که خدا فرمود: «همانا انسان ستمکار نادان است»
۴. دانش الهى
همانا بر خداوند سبحان پنهان نیست آنچه را که بندگان در شب و روز انجام مى دهند، که دقیقا بر اعمال آنها آگاه است، و با علم خویش بر آنها احاطه دارد، اعضاء شما مردم گواه او، و اندام شما سپاهیان او، روان و جانتان جاسوسان او، و خلوت هاى شما بر او آشکار است.
منبع: نقل شده از خبرگزاری صدا و سیما