در این گزارش حقایق جالبی راجع به تلسکوپها را مرور خواهیم کرد تا پاسخ سوالهایتان را بیابید.
آیا تا کنون پیش آمده به آسمان نگاه کنید و به این فکر کنید که آن بالا چه خبر است؟ آیا از دیدن ستارههای درخشان که آسمان شب را روشن میکنند، لذت میبرید؟
چه طرفدار تماشای ستارههای دنبالهدار باشید چه طرفدار دیدن بارشهای شهابی، یک نکته مهم که بدون هیچ تردیدی قابل بیان است، سهم بزرگ تلسکوپ در ادراک انسان نسبت به فضا در مقایسه با سایر اختراعات دیگر است.به نظر شما چه چیزی باعث جذابیت تلسکوپها شده است؟ چرا انسان به این ابزار که قرنها پیش اختراع شده، وابسته است؟
نگاهی به گذشته
۱- هانس لیپرشی
مردم همواره از گالیله به عنوان مخترع تلسکوپ یاد میکنند، در حالی که حقیقت چیز دیگری است. این افتخار به هانس لیپرشی تعلق دارد. او تلسکوپ را با قرار دادن یک عدسی چشمی مقعر همراستا با یک عدسی شیئی محدب در سال ۱۶۰۸ اختراع نمود. او که در هلند سازنده عدسی بود ادعا کرد ابزاری ساخته که توانایی بزرگنمایی سه برابری اجسام را دارد.
۲- داستانهایی راجع به اختراع تلسکوپ
یک داستان رایج در رابطه با اختراع تلسکوپ وجود دارد که ادعا میکند هانس لیپرشی ایده طراحیاش را از دیدن دو کودک در مغازهاش که در حال بازی با عدسیها بودند و دو لنز را روبروی هم نگه داشته بودند و به یک بادنما در دوردست نگاه میکردند، الهام گرفته است. البته، در همان دوران عدهای نیز میگفتند که او طراحی تلسکوپ را از زاکاریاس یانسن که او هم سازنده عدسی بود، دزدیده است.
۳- اولین تصویر از تلسکوپ
اولین تصویر شناخته شده از تلسکوپ به سال ۱۶۰۹ باز میگردد که در نامهای توسط جیووانباتیستا دلا پورتا ترسیم شده است.
۴- گالیله اولین فردی بود که از تلسکوپ در علم نجوم استفاده کرد
اگر چه اختراع اولین تلسکوپ را نمیتوان به گالیله نسبت داد، اما او در سال ۱۶۰۹ تلسکوپی را برای استفاده خودش طراحی نمود. اقدامات نوآورانه گالیله منجر به کشف قمرهای مشتری، لکههای خورشیدی و حلقههای زحل شد. در واقع علت نابینا شدن گالیله، نگاه کردن مستقیم او به خورشید با تلسکوپ بود!
۵- اولین تلسکوپ رادیویی جهان
اولین رادیو تلسکوپ جهان توسط کارل گوته یانسکی اختراع شد. کارمند آزمایشگاههای کارخانجات تلفنسازی بل در دهه ۱۹۳۰ امواجی رادیویی را توسط آنتن چرخشی مری کشف کرد که از کهکشان راه شیری میآمدند.
۶- تلسکوپ فضایی هابل
مشهورترین تلسکوپ جهان، تلسکوپ فضایی هابل است. این تلسکوپ به طور رسمی در سال ۱۹۹۰ (۷ سال دیرتر از زمان برنامه ریزی شده) توسط ناسا پرتاب شد. تاخیرهای پیاپی در پرتاب این تلسکوپ به علت صیقل نخوردن دقیق آینه جاذب نور بود. این مشکل در سال ۱۹۹۳ به طور کامل حل گردید.
۷- فوق سریع
تلسکوپ هابل با حرکت به دور زمین با سرعتی معادل ۲۷۳۰۰ کیلومتر بر ساعت، سرعتی ۲۲ برابر بیشترین سرعت جهانی ثبت شده بر روی زمین (۱۲۳۰ کیلومتر بر ساعت) دارد که در سال ۱۹۹۷ و در ماه اکتبر توسط اندی گرین و ماشین دارای موتور جتاش ThrustSSC ثبت گردید.
۸- برتری در رقابت
بازرگانان از اولین تلسکوپها برای دیدن کشتیهای تجاری استفاده میکردند. این اقدام به آنها کمک میکرد که در رقابت با سایر رقبا برتری داشته باشند.
نگاه به آینده
۹- ساختن تلسکوپی مافوق عالی
از زمان پرتاب تلسکوپ هابل در سال ۱۹۹۰، دانشمندان در سراسر جهان شب و روز در تلاش برای تولید تلسکوپی برتر از هابل هستند. تیمی از دانشمندان که توسط اتحادیه اروپا هدایت میشوند، بر این باورند که قادر به ساخت تلسکوپی با توانایی بزرگنمایی ۱۵ برابر بیشتر در مقایسه با هابل تا سال ۲۰۲۴ هستند.
۱۰- ناسا هیچ علاقهای به باخت ندارد
ناسا که سازنده هابل به شمار میرود، هیچ میلی به باختن رقابت در عرصه تلسکوپها را ندارد. هدف آنها قرار دادن یک تلسکوپ رادیویی بر روی ماه تا سال ۲۰۳۰ است که قطعا با اینکار ناسا هر چه اروپاییها آرزوی تولیدش را داشته باشند را نیز شکست خواهد داد.