یک متخصص ارتوپدی گفت: مشکل پاهای پرانتزی مگر در موارد خیلی شدید، نیازی به جراحی ندارد و با اصلاح سبک زندگی قابل درمان است.
ذبیح الله حسن زاده، متخصص ارتوپدی و جراح زانو گفت: پاهای پرانتزی در بزرگسالان میتواند علت اصلی مشکلات راه رفتن و درد زانو و بطور ثانویه درد ناحیه کمر و قسمت‌های دیگه بیمار بشود، بیماری پاهای پرانتزی میتواند یک مشکل ارثی در خانواده باشد یا به علت سوء تغذیه و یا تغییر شکل پاها به شکل پرانتز که زانو‌ها از هم دور می‌شوند، خودش را نشان دهد.
حسن زاده گفت: این بیماری در سنین نوجوانی اگر شکل پیشرونده داشته باشد با یک عمل بسیار کوچک قابل اصلاح است، اما به طور ثابت در سنین بالاتر یعنی در پایان نوجوانی که رشد متوقف می‌شود، با عمل جراحی استئوتومی یا اصلاح ساق پا و زانو همراه می‌شود.
او افزود: همه پای پرانتزی‌ها نیاز به جراحی ندارند آنهایی که پیشرونده هستند یا درد دارند یا راه رفتنشان دچار اختلال می‌شود، نیاز به اقدام اصلاحی دارند البته استفاده از تغذیه مناسب، آفتاب و راه رفتن میتواند مشکلات را کم کند.
این متخصص ارتوپدی ادامه داد: با مصرف تغذیه مناسب، یعنی موادی که از ویتامین D ۳ که در مواد غذایی مثل ماهی تخم مرغ، شیر، غلات و حبوبات و لبنیات، وجود دارد و باید به طور روزانه در سبد غذایی خانواده قرار بگیرد، می‌توان در سنین پایین‌تر، به شکل پیشگیرانه از بروز پاهای پرانتزی جلوگیری کرد. پاهای پرانتزی در سنین بالاتر یعنی در سن بزرگسالی وقتی رشد متوقف می‌شود، معمولاً با درد زانو، لق زدن و احساس خالی کردن همراه می‌شود.
او ادامه داد: پزشک ارتوپد با معاینه و عکسبرداری‌های تمام قد از ناحیه مچ پا تا ناحیه لگن میتواند زوایای انحراف زانو را ارزیابی و اندازه‌گیری کند به طور مشخص پاهای پرانتزی با درد خود زانو و داخل زانو یعنی دو طرف داخل زانو همراه است که باید این مطلب مدنظر باشد البته در مواردی درد همراه یا آسیب مینیسک میتواند این درد را تشدید کند.
راهکارهای طلایی برای جلوگیری از پاهای پرانتزی
حسن زاده در مورد راهکارهای جلوگیری از مشکل پای پرانتزی گفت: با اصلاح سبک زندگی شامل استفاده از کفش‌های مناسب، نشستن روی صندلی، استفاده از سرویس فرنگی و موارد دیگر مثل پرهیز از پله و رانندگی و نشستن‌های طولانی یا سطوح شیب‌دار میتواند درد زانو‌ها رو کاهش بدهد، همچنین دارو‌های ضد التهاب در این مورد میتواند مفید باشند و به بیمار کمک بکند تا آستانه تحمل درد زیاد، کنترل شود و یا وقتی شدت درد افزایش پیدا می‌کند با اقدامات اصلاحی بیشتری مورد نیاز است.
او افزود: استفاده از فیزیوتراپی، تمرینات تقویت کننده و تغذیه و مسکن سبک در مراحل خفیف میتواند پیشگیرانه باشد. در مراحل شدید یا پیش رونده، عمل جراحی اصلاحی در اطراف زانو توسط جراح ارتوپد صورت می‌گیرد و ممکن است دو تا سه سانتی متر قد بیمار افزایش پیدا کند. نام عمل، استئوتومی است و انحراف زانو‌ها و بیومکانیک بدن را اصلاح می‌کند.
حسن زاده بیان کرد: در سنین سالمندی، افزایش شدید درد و کاهش راه رفتن بیمار به ناتوانی و از کار افتادگی بیمار با پاهای پرانتزی پیشرفته همراه است که در این مراحل استفاده از تغذیه و اصلاح سبک زندگی کافی نبوده و ممکن است به علت درد ناتوان کننده و اختلال در راه رفتن بیمار نیاز به عمل جراحی داشته باشد که اغلب در سنین بالای ۶۰ سال به شکل تعویض مفصل زانو یا آرتروپلاستی انجام می‌شود.
او ادامه داد: عمل‌های تعویض مفصل عمل‌های بسیار پرهزینه است، ولی وقتی چاره دیگری نباشد، بیمار ناگزیر است که این عمل را انجام دهد به این جهت که این عمل میتواند زندگی دوباره به مریض بدهد، اما این عمل میتواند مشکلاتی هم پیش رو داشته باشد، زیرا جراحی پرهزینه‌ای است و به مراقبت‌های خاص خودش نیاز دارد و خطراتی مانند، عفونت، التهاب و لخته شدن خون در پاها یا شکستگی‌های اطراف پروتز یا مفصل مصنوعی داشته باشد، البته اگر با مهارت کار گذاشته بشود می تواند کیفیت زندگی بیماران را برای سال‌های زیادی اصلاح کند و مریض دوباره راه بیفتد و از پوکی استخوان، ناتوانی و لخته شدن خون در پاها فاصله بگیرد و نشاط دوباره به زندگی اش داده بشود که در عمل تعویض مفصل این پای پرانتزی و این نوع انحراف یا بد شکلی قابل اصلاح است.
حسن زاده افزود: در یک جمع‌بندی پاهای پرانتزی اگر پیشرونده باشند، درد داشته باشند و علل دیگری برای درد وجود نداشته باشد، اما به شکل عمده مشکلاتی را نشان بدهد، قابل توجه است و نیاز به عمل‌های اصلاحی پیدا می‌کند. این عمل اصلاحی می تواند در سنین کودکی با توقف رشد در یک شکل و با نظر جراح ارتوپد و در بالای سن بلوغ و متوقف شدن رشد، با عمل جراحی استئوتومی که تا سنین ۵۵ سال معمولاً این عمل جواب میدهد.
او گفت: در سنین بالای ۶۰ علاوه بر استفاده از مسکن، فیزیوتراپی و آب درمانی در شرایط غیر کرونایی و انتخاب کفش و سبک زندگی مناسب و کاهش فشار و کاهش وزن که موکدا به آن اشاره می‌کنم می‌توان از عمل‌های جراحی دیگری غیر از استئوتومی و توقف صفحه رشد و عمل تعویض مفصل استفاده کرد.
حسن زاده در پایان یادآوری کرد: با این عمل، تغییر شکل و بدفرمی پاها اصلاح می‌شود و درد بیمار کاهش پیدا کرده و قد او نیز ۲ تا ۳ سانتی متر افزایش پیدا می‌کند و نشاط دوباره‌ای به زندگی اش داده می‌شود و بیمار با کیفیت مطلوب و راضی کننده به زندگی خود ادامه میدهد. همچنین با افزایش پروتز‌ها و افزایش تکنیک و مهارت جراحان خوب ارتوپدی ایرانی کیفیت زندگی بهبود قابل توجهی پیدا کرده و اقبال مردم به این عمل‌های هر چند گران می تواند آخرین راه‌حل باشد که بیمار را در شرایط مطلوبی قرار بدهد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّـل فَـرَجَهُم