ورلد بوک وبلاگی با مطالب جالب و کاربردی برای زندگی بهتر

آیا میتوان مهریه را از پدرشوهر دریافت کرد؟ 

- مهریه حق قانونی زن می باشد که باید به صورت کامل و بدون هیچ کاستی به او پرداخت شود. وظیفه ی پرداخت مهریه از لحاظ قانونی بر عهده شوهر می باشد. اما تحت شرایط خاصی زن می تواند برای دریافت مهریه خود به پدرشوهر مراجعه کند.

- در حالت کلی پدرشوهر هیچ وظیفه ای برای پرداخت مهریه عروس خود ندارد اما اگر در عقدنامه ذکر شده باشد که پدرشوهر ضامن پسرش می باشد و در صورت عدم پرداخت مهریه از جانب پسرش، خود او به تنهایی مهریه عروسش را میپردازد، دیگر نمیتواند از پرداخت این حق مالی زن سرپیچی کند.

- توجه داشته باشید که در صورتی چنین شرطی دارای اعتبار قانونی می گردد که پدرشوهر در شروط ضمن عقد چنین تعهدنامه ای را امضا یا مهر کرده باشد و به صورت قانونی ضمانت پرداخت مهریه عروسش را بر عهده گرفته باشد.

اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم وَالعَن اَعدَائَهُم اَجمَعین

حق طلاق به دست مرد است، اما مرد می‌تواند اجرای حق خود در طلاق را به همسرش یا هر شخص دیگری وکالت دهد.

بر طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی و شرع، حق طلاق به دست مرد است. اما مرد می‌تواند اجرای حق خود در طلاق را به همسرش یا هر شخص دیگری وکالت دهد؛ و این توضیح ساده اصطلاح حق طلاق است.

اگر زوج (مرد) به زوجه (زن) وکالتنامه بلاعزل طلاق داده باشد حق طلاق مرد هنوز پابرجاست و شوهر هم می‌تواند برای طلاق از طرف مرد اقدام کند.

وکالت حق طلاق یا همان گرفتن حق طلاق به دو صورت است:

اول این که به صورت شرط ضمن عقد در سند نکاحیه نوشته شود (نمونه شرط وکالت طلاق ضمن عقد نکاح)

دوم این که زوج (مرد) به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه می‌کند و وکالت در طلاق به همسرش یا دیگری بدهد. اگر زوج خارج از کشور باشد می‌تواند به سفارت یا کنسولگری ایران مراجعه کند و حق طلاق را به هر کس که تمایل داشته باشد اعطا کند. اما مورد شایع این است که مرد به همسرش وکالت در طلاق می‌دهد. ولی همانطور که گفته شد زوج می‌تواند این وکالت طلاق را به هر کس که بخواهد فرضا پدرش، دوستش و یا همسرش واگذار کند.

وکالت طلاق بایستی حتما محضری باشد.

داشتن حق طلاق و گرفتن مهریه

آنچه که در حق طلاق برای زن اهمیت دارد حدود اختیارات است. به عنوان مثال مرد می‌تواند از سردفتر بخواهد که در وکالت قید کند طلاق در قبال بذل (بخشیدن) تمام مهریه باشد و یا نه می‌تواند وکالت در طلاق را با بذل هر مقدار از مهریه یا غیر آن قرار دهد؛ لذا در خصوص این پرسش که اگر حق طلاق با زن باشد مهریه تعلق می‌گیرد؟ باید گفت که بستگی به حدود اختیارات وکیل در وکالت زن در طلاق دارد.

وکالت برای طلاق اگر در ضمن عقد نکاح (سند ازدواج) شرط شده باشد، غیر قابل عزل از جانب مرد است و اگر اعطای وکالت در طلاق در دفترخانه داده شده باشد، می‌تواند بلا عزل و یا قابل عزل و یا مدت دار باشد که همه این موارد بستگی به مرد دارد که چه نوع وکالت در طلاقی بخواهد اعطا کند.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّـل فَـرَجَهُم

مهریه عند الاستطاعه را زن نمی تواند در هر شرایط و هر زمانی که اراده کند دریافت کند.

مهریه عند الاستطاعه را زن نمی تواند در هر شرایط و هر زمانی که اراده کند دریافت کند. در چنین شرایطی در صورتی که زن مهریه بخواهد باید خودش ثابت کند که مرد دارای دارایی و اموال جهت پرداخت مهریه است و نیازی نیست که مرد برای دادگاه دلیل بیاورد که امکان پرداخت مهریه را ندارد.

در عقد نکاح طرفین می توانند با یکدیگر توافق کنند اما این توافق باید به گونه ای باشد که مخالف با مقتضای عقد نباشد، مثلا می توان در عقد نکاح شرط کرد که در صورتی که شوهر زن دیگر بگیرد یا مدت معینی غایب شود طلاق برای زوجه جایز باشد.

قانون جدید مهریه عند الاستطاعه و عند المطالبه

در بخشنامه جدید در خصوص مهریه باید گفت که در عقد نکاح و در مورد مهریه اصل بر دین زوج نسبت به زوجه در مهریه و عند المطالبه بودن آن است و در صورت مطالبه مهریه باید زوج اقدام به پرداخت آن کند در غیر این صورت با بی اعتنایی به پرداخت و یا نداشتن دلایل کافی به زندان می رود و مرد باید درخواست حکم اعسار کند و تحویل دادگاه دهد و عدم توانایی زوج برای پرداخت مهریه از جانب دادگاه ثابت شود.

در این حالت بسیاری از مردها برای جلوگیری از انتقال اموال آنها به زوجه و دادن مهریه به آنها سعی در انتقال اموال و یا مخفی کردن اموال می کند که زن باید در این شرایط توانایی مالی مرد برای پرداخت مهریه را ثابت کند تا امکان پرداخت مهریه وجود داشته باشد.

انتقال اموال زوج پس از مطالبه مهریه

در صورت انتقال مال از جانب مرد زوجه مجبور به تعقیب گشته و اثبات این موضوع بر عهده اوست.

به دلیل ماهیت مهریه عند الاستطاعه بودن فرصت زیادی برای انتقال اموال مرد وجود دارد و امکان اثبات پرداخت مهریه و داشتن توانایی مالی برای زن سخت و دارای مشکلات فراوانی خواهد بود مخصوصاً زمانی که مرد از کشور خارج شود و اموال خود را به دیگری انتقال دهد همین امر موجب بوجود آمدن دعوی حقوقی از جانب زن می شود.

در صورت شکایت زن از زوج و بوجود آمدن دعوی حقوقی علیه مرد هزینه دادرسی از سوی خواهان که همان زن است باید پرداخت شود اما استثنایی دارد و آن زمانی است که در صورتی که زن توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد باید درخواست اعسار کند و چنانچه اعسار از طرف زن اثبات و پذیرفته شود پرداخت هزینه دادرسی بر عهده مرد خواهد بود.

تفاوت مهریه عند الاستطاعه و عند المطالبه

هنگامی که مهریه زن عند المطالبه باشد یعنی اینکه زن به محض عقد مالک مهریه می شود و هر زمانی که درخواست مطالبه مهریه کند باید جهت پرداخت مهریه عندالمطالبه پس در نتیجه مهریه عند المطالبه در هر حالتی باید پرداخت شود، اما اگر مهریه زن عند الاستطاعه باشد زمانی میتواند درخواست مهریه کتد که زوج توانایی پرداخت مهریه را داشته باشد پس در نتیجه پرداخت مهریه منوط به استطاعت و توانایی مالی زوج است.

تعیین مدت زمان معین برای مهریه

همان طور که گفته شد زوجین می توانند برای مهریه زمان معینی را تعیین کند و پرداخت مهریه باید در زمان معینی که مشخص شده و توافقی بوده پرداخت شود و قبل از زمان تعیین شده زن حق ندارد مهریه را مطالبه کند.

در صورتی که میزان مهریه تعیین شده بالا باشد مرد باید تا ۱۱۰ تا سکه را تحت هر شرایطی پرداخت نماید اما مازاد آن فقط ملائت زوج ملاک پرداخت قرار می گیرد و میزان مهریه به نرخ روز محاسبه می شود.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم وَالعَن اَعدَائَهُم اَجمَعین

مهریه حق زوجه و تکلیف زوج است یعنی شوهر مکلف به پرداخت مهریه به زن است اما نحوه پرداخت مهر تابع مقررات خاصی است.

ابراهیم یاقوتی استاد و عضو هیات علمی دانشگاه آخرین قوانین مهریه را مطرح و تحلیل کرد.

قانون ناظر بر مهریه در اصل قانون مدنی مصوب ۱۳۱۳ است که مقررات آن در خصوص مهریه با اصلاحاتی مواجه بوده است؛ مانند محاسبه مهریه به نرخ روز درباره مهریه‌هایی که به وجه رایج تعیین شده اند.

در حال حاضر صحبت از طرح‌هایی درباره مهریه بین نمایندگان مجلس مطرح است. اما ظاهرا آخرین قانون و اصلاحات صورت گرفته در خصوص مهریه همان عدم امکان بازداشت زوج در قبال مهریه‌هایی زائد بر ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی است.

 آیا مطابق با این قانون زوجه می‌تواند مهریه بالای ۱۱۰ سکه را دریافت کند یا خیر؟

یاقوتی تصریح کرد: مطابق این قانون مهریه با هر میزانی قابل تعیین و دریافت است یعنی طرفین می‌توانند مهریه را با توافق به هر میزانی تعیین نمایند و زوج در قبال زوجه تعهد به پرداخت کل مهریه با هر میزانی دارد فقط تفاوت آن است که نمی‌توان در قبال ۱۱۰ سکه بیشتر زوج را بازداشت کرد یا به عبارتی مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه فاقد ضمانت اجرای کیفری است.

ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی به محکوم له اجازه می‌دهد با دستور دادگاه محکوم علیهِ مستنکف از اجرای حکم را (کسی از حکم دادگاه سرباز می‌زند) تا زمان پرداخت و اجرای حکم محکومیت یا تا زمان رضایت محکوم له یا اثبات اعسار (ناتوانی از پرداخت) بازداشت کند.

این قانون در خصوص مهریه‌هایی تا ۱۱۰ سکه قابل اجرا می‌باشد بنابراین زوجه نسبت به مهریه‌های بیش از ۱۱۰ نمی‌تواند اعمال این ماده را تقاضا و زوج را بازداشت کند.

اعسار از پرداخت مهریه چگونه اثبات می‌شود؟

این استاد دانشگاه بیان کرد: اعسار از پرداخت مهریه همانند سایر محکومیت‌های مالی صورت می‌گیرد یعنی محکوم علیه یا زوج با استشهادیه و معرفی شهود و معرفی اموال خود مطابق مواد قانون اجرای محکومیت‌های مالی دادخواست اعسار خود را به دادگاه صالح یعنی دادگاه خانواده تقدیم می‌کند.

دادگاه جهت بررسی و احراز امر از مراجع مرتبط به منظور کشف واقع و این که زوج مال دارد یا خیر استعلام می‌کند. زوجه هم می‌تواند با معرفی اموال زوج و اعلام تمکن درخواست کند اعسار زوج رد شود.

با توجه به این که مهریه دینی بر عهده زوج و حق زوجه است و با توجه به این که هنگام تعیین میزان مهریه زوج با آگاهی مسئولیت پرداخت دین را می‌پذیرد آیا قوانین جدید ناظر بر پرداخت مهر تضییع کننده حقوق زوجه نیست؟

 مهریه تعهدی بر عهده زوج است و طبق قانون مدنی به مجرد عقد زن مالک مهر شده و می‌تواند هر تصرفی بخواهد در آن انجام دهد.

آن چه در جامعه دیده می‌شود آن است که مرد غالب اوقات تعهد گزاف و خارج از توان خود بر عهده می‌گیرد یعنی تعیین میزان مهر بدون توجه به دارایی مرد و بدون توجه به استطاعت مالی زوج صورت می‌گیرد.

در حال حاضر نیز با توجه به این که در قبال مهریه به میزان ۱۱۰ سکه می‌توان زوج مستنکف از پرداخت مهر را زندانی کرد و این ۱۱۰ سکه با توجه به تورم موجود و کاهش ارزش پول مبلغ نسبتا بالایی محسوب می‌شود، از طرفی زوجه می‌تواند در صورتی که زوجه اموال داشته باشد (حتی بیش از ۱۱۰ سکه) آن را توقیف نماید قانون از جهت تأمین حقوق زنان با مشکل خاصی مواجه نیست هر چند که بعضا از جهت فرار از پرداخت دین یعنی مهریه تعیین شده و صدور حکم اعسار زوج گلایه‌هایی می‌شود.

نقطه ضعفی که در این قانون وجود دارد چیست؟

یاقوتی اظهار کرد: شاید نقطه ضعف این قانون قانون زیر بنایی تر از صرف قانون و مقررات است لذا نیاز است فرهنگ سازی انجام شده و عموم مردم به تعیین مهریه‌هایی با مبالغ پایین‌تر و واقعی قانع شوند.

متاسفانه دیدگاهی وجود دارد که  ارزش زنان را به میزان مهریه بالا گره زده! و به نوعی مسابقه تعیین مهر با مبالغ بالاتر درحال جریان است. در این میان تعیین مهر هیچ تناسبی با دارایی و استطاعت مالی و شغل زوج ندارد و اگر این دیدگاه تغییر کند استحکام خانواده نیز بیشتر تضمین خواهد شد.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَّ عَلی آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیتَ عَلی اِبراهیمَ وَ عَلی آلِ اِبراهیمَ اِنَّکَ حَمیدٌ مَّجِیدٌ.

اَللهُمَّ بَارِک عَلی مُحَمَّدٍ وَّ عَلی آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا بَارَکتَ عَلی اِبراهیمَ وَ عَلی آلِ اِبراهیمَ اِنَّکَ حَمیدٌ مَّجِیدٌ.

خداوندا بر محمد و آل محمد درود فرست، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم درود فرستادی، راستی که تو ستوده شده و بزرگواری.
خداوندا بر محمد و آل محمد برکت نازل فرما، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم برکت نازل فرمودی، به راستی که تو ستوده شده و بزرگواری.

مهریه همان مالی است که زن به علت ازدواج مالک آن می شود و گاهی ممکن است میزان آن پیش از عقد مشخص نشده باشد.

صلاح یوسفی وکیل پایه یک دادگستری درباره مهریه اظهار کرد: مهریه یا صداق مالی است که زن در اثر عقد ازدواج مالک آن می‌شود. تعیین میزان مهریه در عقد دائم شرط صحت عقد نیست؛ یعنی ممکن است زمانی که ازدواج دائم صورت می‌گیرد مهریه‌ای برای زوجه تعیین نشده باشد یا این مهر به علل مختلفی باطل باشد، در این صورت خللی به عقد ازدواج وارد نیست.

یوسفی ادامه داد: در این شرایط مطابق ماده ۱۰۸۷ قانون مدنی زن و شوهر پس از جاری شدن صیغه عقد می‌توانند با توافق مالی را به عنوان مهر تعیین کنند که به آن مهر المسمی می‌گویند، اما اگر زوجین درباره مهریه توافق نکنند ممکن است به زوجه مهرالمثل تعلق گیرد.

این وکیل دادگستری گفت: مهر المثل مطابق ماده ۱۰۹۱ قانون مدنی تعیین می‌شود، یعنی بر اساس مواردی مانند جایگاه خانوادگی زن، صفات و شرایط وی میزان مهریه او را مشخص می‌کنند.

وی اظهار کرد:، اما در اکثر ازدواج‌ها میزان صداق پیش از جاری شدن صیغه عقد مشخص می‌شود که به این نوع صداق مهرالمسمی می‌گویند. زمانی که برای زن مهرالمسمی تعیین شده باشد زن یا شوهر نمی‌توانند پس از ازدواج در قالب عقد مهریه میزان آن را افزایش دهند، اما اگر زن از مقدار مهریه راضی نباشد می‌تواند مال مورد نظر را در صورت موافقت همسرش در قالب عقد دیگری از او بخواهد.

یوسفی تصریح کرد: برای مثال زن می‌تواند از همسرش بخواهد که مالی را در قالب عقد هبه به او ببخشد. بر اساس ماده ۷۹۵ قانون مدنی هبه عقدی است که یک فرد مالی را به صورت رایگان به شخص دیگری تملیک می‌کند یعنی آن مال را به وی می‌بخشد؛ بنابراین اگر شوهر با بخشیدن مال به همسرش موافق باشد می‌تواند این کار را در قالب عقد هبه انجام دهد.

این وکیل دادگستری در پاسخ به این که به جز عقد هبه زوجه در چه قالب دیگری می‌تواند از همسرش مالی را دریافت کند گفت: صلح در لغت به معنای سازش و در اصطلاح حقوقی عقدی است که به موجب آن هر نوع مال یا منفعت آن به کسی تملیک می‌شود (تملیک کردن یعنی کسی را مالک چیزی کردن). بنابر این زن در صورت رضایت همسرش می‌تواند از وی بخواهد مالی را در قالب عقد صلح به او انتقال دهد.

وی بیان کرد: بنابراین زن و شوهر نمی‌توانند پس از جاری شدن صیغه عقد میزان مهریه را بیشتر نکنند، اما شوهر می‌تواند با روش‌های دیگری که نمونه‌هایی از آن بیان شد مالی را علاوه بر مهریه به مالیک زن درآورد.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم وَالعَن اَعدَائَهُم اَجمَعین

هبه به معنی بخشیدن مال یا کالایی به دیگری است اما به شرط تحقق مواردی می توانید هدیه را پس بگیرید.

محمدرضا امینیان، حقوقدان اظهار کرد: بر اساس قانون هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجانا به کس دیگری تملیک می کند، تملیک کننده واهب، طرف دیگر متهب، مالی را که مورد هبه است عین موهوبه می گویند بر اساس این تعریف عقد هبه سه رکن اساسی دارد، واهب ( یعنی کسی که مالی از خود می‌بخشد)، متهب( یعنی کسی که مالی به او بخشیده می‌شود) و مال موهوبه ( همان مالی که واهب به دیگری می‌بخشد).  

آنچه قانون مدنی در ۸۰۳ و همچنین بند ۱ این ماده تصریحا اشاره کرده این است که به شرط بقا و موجود بودن مال مورد هبه و رعایت دیگر شروط آن هبه قابل رجوع است و تنها اگر متهب (یعنی شخصی که به او مالی هبه شده) پدر یا مادر یا فرزندان شخص واهب باشد امکان رجوع و پس گرفتن هبه وجود ندارد و لذا از آنجا که زن جزو این افراد نیست پس در نتیجه امکان پس گرفتن هبه از زن وجود دارد.

مدیر رسانه کمیته کمیسیون حمایت از اعضا و صیانت از مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه ادامه داد: البته برای مطالبه و پس گرفتن هبه دیگر شرایط این ماده هم باید رعایت شود از جمله اینکه اگر هبه‌ای که مرد به زن خود داده معوض بود و عوض آن را مرد گرفته باشد دیگر آن هبه از سوی مرد قابل رجوع و پس گرفتن نیست. همچنین در هبه‌ای که مرد به زن خود داشته اگر تغییری صورت گرفته باشد و یا از مالکیت زن خارج شده باشد دیگر آن هبه قابل پس گیری و رجوع نیست. مثلا اگر پارچه‌ای به زن هبه کرده و آن پارچه تبدیل به لباس شده باشد و یا اگر طلایی به زن هبه کرده باشد و زن آن را فروخته باشد دیگر مرد نمی تواند از هبه خود رجوع کند.

او گفت: در نتیجه می‌توانیم به این جمع بندی برسیم که اگر هبه‌ای از سوی مرد به زن داده شده با رعایت بند‌های ۲ و ۳ و ۴ ماده ۸۰۳ قانون مدنی آن هبه قابل رجوع و پس گرفتن است و دیگر فرقی نمی‌کند که مرد قبل از طلاق دادن زن بخواهد آن هبه را پس بگیرد یا بعد از طلاق بخواهد از آن رجوع کند و در هر صورت آن هبه از طرف مرد قابل رجوع است.

آیا مرد می‌تواند مالی که هبه داده شده را به عنوان مهریه زن قرار دهد؟

امینیان وکیل دادگستری بیان کرد: بر اساس ماده ۷۹۵ قانون مدنی هبه یعنی اینکه شخصی مالی را به شخص دیگر بصورت مجانی تملیک کند و از آنجا که عقد هبه جزو عقود عینی است یعنی قبض شرط صحت آن است لذا اگر مردی مالی را به زن خود هبه کند و زن قبول و قبض کند دیگر مالکیت آن مال از مرد خارج شده و آن مال در مالکیت زن قرار دارد.

مدیر رسانه کمیته کمیسیون حمایت از اعضا و صیانت از مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه تصریح کرد: در واقع به محض قبول و قبض هبه از سوی زن، مالکیت مرد از آن مال سلب شده و مرد هیچگونه مالکیتی در آن مال ندارد و اگر مرد بخواهد همان مال را به عنوان مهریه زن قرار دهد ابتدا باید آن مالی که هبه داده شد به وضعیت سابق خود برگردد یعنی اینکه ابتدا باید مالکیت آن مال از زن به مرد برگردد تا مرد مجددا بتواند آن را بعنوان مهر قرار دهد.

او افزود: در نتیجه مرد تنها بشرط رعایت ماده ۸۰۳ و رجوع از هبه و یا به شرط اقاله و برهم زدن عقد هبه میتواند مجددا مالکیت نسبت به آن مال پیدا کند تا بعد از آن بتواند همان مال را به عنوان مهریه زن خود قرار دهد.

امینیان ببان کرد: در مجموع می توان گفت که اگر مردی مالی را به زن خود هبه کرده باشد تا زمانی که آن مال در مالکیت زن قرار دارد نمیتواند آن را بعنوان مهریه زن قرار بدهد چرا که مالکیتی نسبت به آن ندارد پس ابتدا مرد باید از هبه خود رجوع کرده و آن را پس بگیرد و یا اینکه با توافق همدیگر عقد هبه را اقاله کنند و بعد از اقاله هبه که مالکیت مال به مرد برمی گردد در این شرایط مرد می‌تواند آن مال را به عنوان مهر زن قرار دهد.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

اَللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَّ عَلی آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیتَ عَلی اِبراهیمَ وَ عَلی آلِ اِبراهیمَ اِنَّکَ حَمیدٌ مَّجِیدٌ.

اَللهُمَّ بَارِک عَلی مُحَمَّدٍ وَّ عَلی آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا بَارَکتَ عَلی اِبراهیمَ وَ عَلی آلِ اِبراهیمَ اِنَّکَ حَمیدٌ مَّجِیدٌ.

خداوندا بر محمد و آل محمد درود فرست، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم درود فرستادی، راستی که تو ستوده شده و بزرگواری.
خداوندا بر محمد و آل محمد برکت نازل فرما، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم برکت نازل فرمودی، به راستی که تو ستوده شده و بزرگواری.